Tematik Sonuçları

tematik

algoritm

Fransızca algorithme "matematikte bir problemi çözmek için uygulanan prosedürler dizisi" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Eski Fransızca algorisme "Arap sayılarıyla aritmetik işlem yapma yöntemi [esk.]" sözcüğünden evrilmiştir. Bu sözcük Arapça al-χʷarizmī الخورزمى z "İslam matematikçisi Harezmi (9. yy)" özel adından türetilmiştir. Bu sözcük χʷarizm "Orta Asya'da bir ülke, Harezm" özel adından türetilmiştir.

cebir

Arapça cbr kökünden gelen cabr جبر z "1. kırık kemiği kaynaştırma, 2. sentez, matematikte cebir, 3. güç, zor, şiddet" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça cabara جبر z "1. birleştirdi, kaynaştırdı, 2. güç kullandı" fiilinin masdarıdır. (NOT: Bu sözcük Aramice/Süryanice #gbr גבר z "üstesinden gelme, şişme, kabarma, kahramanlık ve cesaret gösterme" kökü ile eş kökenlidir. )

cep

Arapça cyb kökünden gelen cayb جيب z "1. yarık, oyuk, iki meme arası, kucak, 2. gömleğin göğüs veya baş geçirilen yarık yeri, 3. matematikte sinüs" sözcüğünden alıntıdır.

kerrat

Arapça karrāt كرّات z "defalar, matematikte çarpımlar" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça krr kökünden gelen karra^t كرّة z sözcüğünün çoğuludur. Daha fazla bilgi için kere maddesine bakınız.

mikâp

Arapça kˁb kökünden gelen mukaˁˁab مكعّب z "zar şeklinde olan, matematikte bir sayının kübü" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça takˁīb تكعيب z "zar şekline getirme, kübünü alma" sözcüğünün tefˁîl vezni (II) mefˁuludur. Bu sözcük Arapça kaˁba^t كعبة z "Mekke'de bulunan zar şeklinde tapınak, Kâbe" sözcüğünün tefˁîl vezni (II) masdarıdır. Daha fazla bilgi için kâbe maddesine bakınız.

riyaziye

Arapça rwḍ kökünden gelen riyāḍiyya^t رياضيّة z "1. disiplin, özellikle tarikat ve züht disiplini, 2. matematik" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça riyāḍa^t رياضة z "disipline etme, perhiz" sözcüğü ile eş kökenlidir. Bu sözcük Arapça rāḍa را‎ض z "hayvan veya insan eğitti, yetiştirdi, idman etti, disipline etti" fiilinden türetilmiştir. Daha fazla bilgi için ravza maddesine bakınız.

üs

Arapça Ass kökünden gelen ˀuss اوسّ z "1. temel, baz, esas, 2. matematikte bir sayının üssü" sözcüğünden alıntıdır. (NOT: Arapça sözcük Aramice/Süryanice Awş kökünden gelen ˀuşşā אוששא z "temel, baz, esas" sözcüğü ile eş kökenlidir. Bu sözcük Akatça aynı anlama gelen uşşu sözcüğü ile eş kökenlidir. )

aksiom

Fransızca axiome "matematikte ispatı gerekmeyen ilke" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Eski Yunanca aksίōma αξίωμα z "varsayılan, değer verilen, matematikte ispatı gerekmeyen ilke" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Eski Yunanca aksióō αξιόω z "saymak, değer vermek, onurlandırmak" fiilinden +ma sonekiyle türetilmiştir.

hiperbol

Fransızca hyperbole "geometride bir tür konik kesit" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Eski Yunanca aynı anlama gelen ʰyperbolē ὑπερβολη z sözcüğünden alıntıdır. (İlk kullanımı: MÖ 2. yy Perge'li Apollonios, Yun. matematikçi.) Bu sözcük Eski Yunanca ʰyperbállō ὑπερβάλλω z "yukarı atmak, havaya atmak" fiilinden türetilmiştir. Yunanca fiil Eski Yunanca bállō, bol- βάλλω, βολ- z "atmak" fiilinden hiper+ önekiyle türetilmiştir. Daha fazla bilgi için balistik maddesine bakınız.

histogram

İngilizce histogram "istatistikte çubuk diyagram" sözcüğünden alıntıdır. (İlk kullanımı: 1891 Karl Pearson, İng. matematikçi.) İngilizce sözcük Eski Yunanca histós ἱστός z "ayakta duran, direk" ve Eski Yunanca grámma γράμμα z "çizim, yazım" sözcüklerinin bileşiğidir. Daha fazla bilgi için histo+, gram maddelerine bakınız.